Progi zwalniające — rodzaje i dobór

Ograniczenie prędkości pojazdów ma zwiększać bezpieczeństwo na drodze w ściśle określonych warunkach. Progi zwalniające to elementy infrastruktury drogowej, które wpływają na spowolnienie samochodów i tym samym ostrzeżenie kierowców, którzy w danym momencie powinni zachować szczególną ostrożność. Ich właściwy dobór i rozmieszczenie nie są bez znaczenia. Warto więc bliżej przyjrzeć się temu, które produkty faktycznie spełniają swoje założenie i wpływają na zwiększenie bezpieczeństwa.

Progi zwalniające i ich rodzaje

Jakie metody regulacji są w stanie wpłynąć na zachowanie kierowców i zmusić ich do ograniczenia prędkości? Mandaty, znaki zakazu, regularne kontrole policyjne? Jak się okazuje, te działania zazwyczaj nie są wystarczające. Progi zwalniające mają realnie przyczyniać się do zachowania szczególnej ostrożności na jezdni. Kierujący pojazdem z obawy przed jego uszkodzeniem faktycznie zmniejsza prędkość, z którą porusza się jego samochód przed dojazdem do progu. Rodzaj tego spowalniacza nie jest jednak bez znaczenia. 

Progi zwalniające betonowe

Betonowe progi zwalniające to jedne z najczęściej spotykanych ograniczeń na polskich drogach. Charakteryzują się największą wytrzymałością, ale wymagają specjalistycznego montażu. Wykonane są, jak sama nazwa wskazuje, z bloków betonowych,  żelbetu, choć zdarza się, że fachowcy do ich położenia wykorzystują również kostkę. Skutecznie zmuszają kierowców do ograniczenia prędkości, szczególnie tam, gdzie istnieje zwiększone ryzyko potrącenia pieszych. 

Najważniejsze cechy betonowych progów zwalniających to:

• wysoka skuteczność — kierowcy szczególnie mocno boją się zetknięcia pojazdu z betonową przeszkodą, która mogłaby uszkodzić podwozie samochodu,
• trwałość – są odporne na warunki atmosferyczne, ścieranie, a także duże obciążenia,
• niskie koszty eksploatacji — nie wymagają częstych napraw i renowacji tak jak np. progi plastikowe,
• możliwość sprawnego łączenia z pozostałą infrastrukturą drogową — progi betonowe mogą być integralną częścią większych projektów.

Progi zwalniające wyspowe

Progi wyspowe to dość specyficzny typ progów zwalniających. Projektowane są w taki sposób, aby zmusić kierowców samochodów osobowych do ograniczenia prędkości, ale jednocześnie pozwolić autobusom na przejazd bez konieczności zwalniania. Stosowane są wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości instalacji standardowych progów zwalniających z uwagi na ograniczające przepisy. 

Tego typu progi mogą występować w zarówno w postaci jednej, jak i kilku podłużnych wysp zamontowanych na jezdni. Stosowane są na drogach ze wzmożonym ruchem autobusów i pojazdów uprzywilejowanych. Dzięki temu nie utrudniają ruchu komunikacji publicznej, choć  jednocześnie mogą być nieskuteczne w przypadku przejazdu mniejszych pojazdów. 

Progi zwalniające płytowe 

Płytowe progi zwalniające, zwane inaczej listowymi, to rodzaj spowalniaczy, które stosowane są najczęściej na drogach lokalnych i dojazdowych. Niski kąt nachylenia sprawia, że są bezpieczne do pokonania nawet przez pojazdy o niskim podwoziu. Pozwalają utrzymać lepszą płynność ruchu, a jednocześnie zmuszają kierowców do odpowiedniego ograniczenia prędkości. Stosowane są na drogach, gdzie konieczne jest utrzymanie maksymalnej prędkości w granicach 20–30 km/h.

Progi zwalniające kablowe (gumowe i plastikowe)

Progi zwalniające kablowe są łatwe w montażu i demontażu, a to sprawia, że szybko i sprawnie można rozmieścić je w nieograniczonej ilość na wskazanej jezdni. Miękkie i elastyczne, pozwalają zminimalizować  ryzyko uszkodzenia pojazdów. Progi zwalniające gumowe w sklepach z akcesoriami drogowymi są dostępne w różnych wysokościach, szerokościach i długościach. Znajdują zastosowanie na parkingach i drogach wewnętrznych. Ich wadą, o której warto wspomnieć, jest nieco mniejsza trwałość i niższa odporność na różne warunki atmosferyczne.

Właściwy dobór progów zwalniających

Różne rodzaje progów zwalniających sprawiają, że przed specjalistami pojawia się pytanie — które progi zamontować w danym miejscu? Pod uwagę należy wziąć kilka ważnych aspektów. 

Nie bez znaczenia jest rodzaj drogi, na której zamontowany będzie próg. Na ulicach osiedlowych lepiej sprawdzą się progi płytowe, zaś na obszarach przemysłowych — gumowe progi.  Istotne jest również wcześniejsze zbadanie stanu nawierzchni drogi i określenie, czy montaż danego progu jest w ogóle możliwy. Ważna jest również sama obserwacja natężenia ruchu w danym miejscu. Przy dużym ruchu pojazdów lepiej stosować progi wyspowe lub listwowe, które pozwolą uniknąć pojawiania się uporczywych korków w centrum miasta. 

Na intensywnie uczęszczanych trasach lepiej sprawdzają się progi o mniejszej wysokości, które umożliwiają sprawne przemieszczanie się pojazdów. Pod uwagę należy wziąć również rodzaj poruszających się po danej trasie pojazdów oraz infrastrukturę mieszkalną. W bezpośrednim pobliżu budynków mieszkalnych lepiej unikać progów, które powodują gwałtowne hamowanie, a tym samym rodzą nieprzyjemny hałas.

Wybierając próg zwalniający, należy wziąć pod uwagę przeznaczenie drogi, natężenie ruchu, prędkość pojazdów, bezpieczeństwo pieszych, stan nawierzchni, ale to nie wszystko. Konieczne jest poznanie również lokalnych przepisów, uzyskanie odpowiednich zgód i zezwoleń. W ostatecznym rozrachunku nie bez znaczenia jest także koszt zakupu i instalacji progów, oraz ich konserwacji. Zwrócenie uwagi na te parametry pomoże wybrać odpowiedni rodzaj progu zwalniającego, który spełni swoje zadanie i przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa na drodze.